Ölüm Kararı / Rope (1948)

  Rear Window, Psycho, Vertigo ve North by Nortwest gibi önemli Alfred Hitchcock filmlerinin arasında hak ettiği yeri alamamış, ancak onlar kadar değerli, 1948 yapımı, gerçek bir olaydan esinlenilmiş, psikolojik bir gerilim filmidir Rope. 1924 senesinde, Chicago üniversitesi öğrencileri Leopold ve Loeb’in 14 yaşındaki komşularını öldürmeleri Hitchcock’u bu filmi çekmeye itmiştir.  Rope’da başrollerde John Dall, Farley Granger ve tabi ki Hitchcock filmlerinin vazgeçilmez ismi James Stewart rol almaktadır.

  Filmdeki kahramanlarımız(!) Brandon(John Dall) ve Phillip(Farley Granger), David’i öldürüp bir sandığa koyduktan sonra evlerinde parti düzenlerler. Bu partiye yakın arkadaşları dışında kurbanın babası ve üniversiteden bölüm yöneticileri Rupert(James Stewart)’ı davet etmişlerdir. Ancak davet edildiği halde partiye gelmeyen David huzursuzluğa neden olur ve olaylar da böylece başlar.

  Rope’u belki de diğer Hitchcock filmlerinden ayıran en önemli olgu, içindeki yoğun felsefi göndermelerdir. Üniversiteden sınıf arkadaşları David’i öldüren Brandon ve Phillip, ahlak kurallarının sadece normal insanları bağlı kılacağını; ancak kendileri gibi “Üstün” İnsanların bu kuralları çiğneyebileceklerini düşündükleri için bu cinayeti işlemişlerdir. Bu düşüncelerini Friedrich Nietzsche’nin Üst-İnsan(Übermensch) kavramına dayandırırlar. David’i öldürmeleri kanunen suç bile olsa, ahlaki olarak yanlış değildir, hatta süreç içinde kendilerine yarar sağlayabileceği için yaptıkları doğru bile sayılabilir. Bu da bizi Fyodor Dostoyevski’nin unutulmaz eseri Suç ve Ceza’ya götürmektedir. Kitapta, Brandon ve Phillip ile aynı görüşleri paylaşan Raskolnikov da benzer nedenlerle cinayet işlemektedir. Özellikle filmin ilerleyen sahnelerinde Rupert ve Phillip’in konuşmalarında yoğun bir Suç ve Ceza göndermesi bulunmaktadır. Filmi izlerken bu sahneler seyirciye Porfiriy Petroviç’in Raskolnikov’u sorgulamasını anımsatır.

  Usta yönetmen Alfred Hitchcock bu filminde tam anlamıyla sınırları zorlamış ve tek bir mekan içinde neler yapılabileceğini herkese göstermiştir. Filmin en dikkat çekici özelliği kesintisiz çekim tekniği ile çekilmesi yani kurgu olmamasıdır. 1940’larda kameraların alabildiği en uzun makara on dakikalık çekim yapabilmektedir ve film hiç ara vermeden çekilmiş, makara değişikliklerinde ise karanlık bir bölgeye yakın çekim yapılarak bu değişimler izleyicilere hissettirilmemiştir. Kamera raylar üstünde hareket ettirilirken ise dekorların yeri değiştirilmiş, kamera geri geldiğinde ise aynı yerine tekrar konulmuştur. Kısacası Rope tamamen bir zeka ürünüdür.

  Hitchcock demişken Cameo rollerden bahsetmeden bu yazıyı bitirmek sanırım ayıp olurdu. Filmin başında sokakta yürüyen adamlardan birisinin Alfred Hitchcock olduğu söylenmektedir. Mesafe uzak olduğu için net olarak göründüğünü en azından kendi adıma söyleyemem. Buna ek olarak filmin 55. dakikasında pencereye yansıyan neon ışıklarından Hitchcock silüeti oluştuğu söylenmekteki onu hiç yakalayamadım. Filmi izleyeceklerin Hitchcock’u yakalaması dileğiyle, iyi seyirler.

Yazan: Alper Karakullukçu