Er Ryan’ı Kurtarmak / Saving Private Ryan (1998)

  Er Ryan’ı Kurtarmak, İkinci Dünya Savaşı’nı konu alan, yönetmenliğini Steven Spielberg’in üstlendiği 1998 yapımı bir savaş filmidir. 98 senesinde en iyi yönetmen ödülü dahil 5 tane Oscar kazanan bu film özellikle Normandiya Çıkarması sahneleri ile sinemaseverlerin hafızasında yer edinmiştir. Başroldeki Tom Hanks’e, Tom Sizemore,  Edward Burns, Barry Pepper, Adam Goldberg, Vin Diesel ve Matt Damon gibi usta isimler eşlik etmektedir.

  Üç kardeşini savaşta kaybeden James Francis Ryan’ın eve dönmesi için izin çıkar. Ancak Er Ryan savaşın tam ortasındadır. Onu bulmak için askeri bir tim görevlendirilir ve olaylar başlar. Bu basit anlatımla Er Ryan’ı Kurtarmak filminin Apocalypse Now’a benzediği düşünülebilir. Özellikle filmin başındaki etkileyici Normandiya Çıkarması sahneleri, gerçekçiliği dışında savaşın insanlığa vurulan bir darbe olduğunu bize tekrardan hatırlattığı için bu benzerliği daha da güçlü hissedebiliriz. Ne var ki filmin ilerlemesi ile Spielberg bizleri şaşırtmayarak savaştan bir kahramanlık destanı(!) çıkartmaktan kendini alamıyor. Filmin sonunda nekrofil yapısını ortaya çıkaran Spielberg, mezarlık sahnesi ile 70 milyon insanın hayatını kaybettiği bir insanlık dramından savaşı estetize ederek Amerika reklamı yapmayı da ihmal etmiyor.

  Tom Hanks liderliğindeki timin Er Ryan’ı kurtarmak için atlattığı her engel izleyiciyi filme daha da bağlıyor. Oyunculuklar için yorum yapmak bile ayıp. IMDb’de 8,6 puan almış, onlarca ödül almış bu esere sayfalar dolusu methiyeler düzmek mümkün. Ancak konusu ve oyuncuları bu kadar güçlü olan bir eseri bu denli militarist, bu denli tek taraflı izlemek eminim sadece beni değil pek çok kişiyi üzmüştür. Keşke imkan olsaydı da yönetmen koltuğunda Stanley Kubrick veya Francis Ford Coppola gibi isimleri görseydik, Er Ryan’ı Kurtarmak filmini bir de öyle izleyebilseydik.

Yazan: Alper Karakullukçu