Sonbahar, festival sezonunun en hareketli geçtiği dönemdir. Venedik Film Festivali ile başlayan bu dönem; Telluride, Toronto ve New York film festivallerinin de yapılmasıyla beraber sinemaseverlerin odak noktası haline gelir. Meslek grupları, eleştirmenler ve bağımsız sinema topluluklarının ödüllerini dağıtmasından hemen önce yapılan bu festivaller, yıl içerisinde düzenlenen diğer prestijli film festivalleri; Sundance, Berlin ve Cannes’dan sonra festival sezonunun âdeta kapanışını yapar. Merakla beklenen birçok filmin prömiyerini gerçekleştirdiği bu festivaller, alternatif yan bölüm seçkileriyle de sinemaseverlerin keşifler yapmasına olanak sağlayan önemli organizasyonlardır. Bu köklü organizasyonlar, fonları ve film geliştirme atölyeleriyle de sinemacılara destek olup film üretimine katkıda bulunurlar.
Bu sene Venedik, Toronto ve New York film festivalleri salgın tedbirlerinin gölgesinde, büyük bir kısmı dijital ortamda gerçekleştirildi. Telluride Film Festivali ise korona virüsü salgını nedeniyle iptal edildi. Bu yazımda, güz film festivallerinde iyi eleştirilerle ön plana çıkan, ödül kazanan ve ödül sezonunda adını sıkça duyacağımız filmlere yer verdim.
Halkın Seçimi Ödülü ve Altın Aslan Zaferi: Nomadland
2017 yılında The Rider filmiyle adını geniş kitlelere duyuran ve birçok bağımsız sinema topluluğu tarafından ödüllendirilen Çinli sinemacı Cholé Zhao, üçüncü uzun metraj filmi Nomadland ile şu günlerde kariyerinin zirvesini yaşıyor. Nomadland, bu sene salgın nedeniyle bir hayli sönük geçen festival sezonunda, 77. Venedik Film Festivali ve 45. Toronto Film Festivali’nden büyük ödülleri kazanarak bir anda ilgi odağı haline geldi. Nomadland, Toronto Film Festivali’ne katılan 137 eleştirmen ve gazetecinin yaptığı oylamada en yüksek puanı alarak eleştirmenlerin de beğenisini kazandı. Zhao’nun senaryosunu da yazdığı film, 2017 yılında yayınlanan Jessica Bruder’in Nomadland: Surviving America in the Twenty-First Century isimli kitabından uyarlandı. Başrolünde Oscar ödüllü usta oyuncu Frances McDormand’ın yer aldığı Nomadland, ekonomik krizde her şeyini kaybeden 60’lı yaşlarında bir kadının karavanı ile yollara koyulup göçebe bir hayata geçmesini konu alıyor. Fox Searchlight’ın dağıtımcılığını üstlendiği Nomadland, Oscar Ödülleri için de iddialı bir konuma yükseldi. Son 10 senedir Toronto Film Festivali’nden büyük ödülle ayrılan tüm filmlerin Oscar Ödülleri’nde En İyi Film dalına aday olduğunu, aday olan filmler arasında Green Book, 12 Years a Slave, The King’s Speech gibi En İyi Film Ödülü’nü kazanan yapımların yer aldığını ve Fox Searchlight’ın dağıtımını üstlendiği The Shape of Water, Slumdog Millionaire, Birdman, 12 Years a Slave ile büyük ödüle uzandığını hesaba kattığımızda Nomadland’i, pandemi sebebiyle sönük geçen ödül sezonunda sıkça göreceğiz. Nomadland, 77. Venedik Film Festivali ve 45. Toronto film Festivali’nin ardından yılın bir diğer prestijli film festivali, 58. New York Film Festivali seçkisinde de yer aldı.
Apple ve A24 Ortaklığında Sofia Coppola’nın Yeni Filmi: On the Rocks
Prömiyerini gerçekleştirdiği 58. New York Film Festivali’nde eleştirmenlerin büyük beğenisini kazanan Sofia Coppola’nın yeni filmi On the Rocks, A24 ve Apple ortaklığının ilk yapımlarından biri. Geçtiğimiz senelerde Apple TV+ ismiyle sektöre giren Apple; The Florida Project, Lady Bird, Good Time, Moonlight gibi başarılı bağımsız filmlere imza atan A24 ile anlaşmıştı. Coppola’nın Oscar ödüllü unutulmaz filmi Lost in Translation’da da beraber çalıştığı usta oyuncu Bill Murray’nin başrolde yer aldığı filmde, Murray’e Parks and Recreation dizisiyle tanınan Rashida Jones eşlik ediyor. 58. New York Film Festivali seçkisinde yer alan en dikkat çekici filmlerinden biri olan On the Rocks, genç yaşta anne olan bir kadının Playboy babasıyla New York’ta yaşadığı eğlenceli macerayı konu alıyor.
Yönetmen Koltuğunda Regina King: One Night in Miami
Son olarak Watchmen dizisinde karşımıza çıkan, If Beale Street Could Talk filmindeki başarılı performansıyla Oscar ve Altın Küre başta olmak üzere birçok ödül kazanan Regina King’in yönetmenliğini üstlendiği ilk uzun metraj filmi One Night in Miami, prömiyerini gerçekleştirdiği 77. Venedik Film Festivali’nin ardından 45. Toronto Film Festivali seçkisinde de yer aldı. Toronto Film Festivali’nde, Halkın Seçimi Ödülü’nde Nomadland’in ardından ikinci seçilen One Night in Miami, eleştirmenlerin oylamasında da ikinci sırada yer alarak şimdiden yılın dikkat çekici yapımları arasına girdi. Filmin senaryosunu, Star Trek: Discovery dizisi ve Pixar’ın önümüzdeki günlerde Londra Film Festivali’nde prömiyerini yapacak olan son filmi Soul’un da senaryo ekibinde yer alan Kemp Powers kaleme aldı. Cassius Clay (Muhammed Ali), Malcolm X, Sam Cooke ve Jim Brown’un katıldığı 25 Şubat 1964’teki tarihi geceyi konu alan filmde, tarihin en önemli spor figürlerinden biri olan Cassius Clay’ı Eli Goree, insan hakları savunucusu Malcolm X’i Kingsley Ben-Adir, soul müziğin efsanevi ismi Sam Cooke’u Leslie Odom Jr. ve kırdığı rekorlarla hala adından söz ettiren, Amerikan futbol tarihinin simge isimleri arasında yer alan Jim Brown’u Aldis Hodge canlandırıyor.
Kendine Özgü Çizgi Dünyasıyla: Wolfwalkers
The Secret of Kells ve Song of the Sea filmlerinde özgün tarzıyla dikkatleri üzerine çeken İrlandalı illüstratör, çizgi roman yazarı, sinemacı Tomm Moore’un uzun yıllardır üzerinde çalıştığı üçüncü uzun metraj filmi Wolfwalkers prömiyerini gerçekleştirdiği 45. Toronto Film Festivali’nde aldığı olumlu eleştirilerle festivalin en beğenilen filmleri arasında yer aldı. Tomm Moore’un önceki filmlerinde de beraber çalıştığı animasyon sanatçısı Ross Stewart ile birlikte yönettiği Wolfwalkers’ın yayın haklarını geçtiğimiz yıl Apple TV+ satın almıştı. Usta oyuncu Sean Bean’in seslendirme kadrosunda yer aldığı Wolfwalkers filminde, avcı babasıyla beraber İrlanda’ya gelen Robyn isimli bir gencin yabani bir kızla kurduğu arkadaşlığın ardından Wolfwalkers’ların gizemli dünyasını keşfetmelerini konu alıyor.
Vanessa Kirby’nin Performansıyla Ön Plana Çıktığı Aile Dramı: Pieces of a Woman
2014 yılında White God filmiyle 67. Cannes Film Festivali’nde “Belir Bir Bakış” bölümünde büyük ödülü kazanan Macar yönetmen Kornél Mundruczó’nun yeni filmi Pieces of a Woman, hem Venedik Film Festivali hem de Toronto Film Festivali’nde aldığı olumlu eleştirilerle dikkatleri üzerine çekti. Doğum sırasında çocuğunu kaybeden bir annenin yaşadığı travmaya odaklanan filmde, Vanessa Kirby performansıyla övgülere boğuldu. 77. Venedik Film Festivali’nde En İyi Kadın Oyuncu Ödülü’nü kazanan aktris, 45. Toronto Film Festivali’nde ise eleştirmenlerin oylarıyla en beğenilen kadın oyuncu performansı seçildi. Netflix’in yayın haklarını aldığı Pieces of a Woman’da, Vanessa Kirby’e son yıllarda başarılı bağımsız yapımlarda görmeye başladığımız Shia LaBeouf eşlik ediyor.
Thomas Vinterberg ve Mads Mikkelsen Yeniden Bir Arada: Another Round
Bu sene pandemi nedeniyle iptal edilen 73. Cannes Film Festivali’nin ardından festival yönetiminin, filmleri sinemaseverlerle buluşturmak için hazırladığı “Cannes 2020” özel seçkisinin en merak uyandıran yapımlarından biri olan Another Round, prömiyerini gerçekleştirdiği 45. Toronto Film Festivali’nde eleştirmenlerin büyük beğenisini kazandı. San Sebastian Film Festivali’nden de üç ödülle ayrılan film, geçtiğimiz günlerde açıklanan 33. Avrupa Film Ödülleri değerlendirme listesine de seçildi. Thomas Vinterberg ve Mads Mikkelsen’i 2012 yapımı The Hunt sonrası yeniden bir araya getiren Another Round filminde; dört lise öğretmeninin, zihin açıcı olduğunu düşündükleri için her gün belirli bir oranda alkol tüketme kararı almasını konu alıyor. Bu karar sonrası öğretmenlerin yaşadıkları tecrübeleri odağına alan filmin senaryosunda Danimarkalı sinemacı Vinterberg’e, The Hunt filminde de beraber çalıştığı Tobias Lindholm eşlik ediyor.
Frederick Wiseman’ın Gözünden Boston Belediye Binası: City Hall
Titicut Follies, High School gibi başarılı belgesellere imza atan, 2017 yılında Ex Libris: The New York Public Library belgeseliyle Oscar kazanan, belgesel sinema denildiği zaman akla gelen ilk isimlerinden biri olan Frederick Wiseman’ın Boston belediye binasının işleyişini odağına aldığı yeni belgeseli City Hall, gösterildiği festivallerin hepsinden büyük övgülerle ayrıldı. Prömiyerini gerçekleştirdiği 77. Venedik Film Festivali’nin ardından 45. Toronto Film Festivali ve 58. New York Film Festivali’nde de tam not olarak adını şimdiden yılın iddialı belgeselleri arasına yazdırdı. 4 saat 32 dakika uzunluğundaki yeni belgeselinde Wiseman, kurumun genel işleyiş yapısından, departmanlarına kadar her yönünü ele alıyor.
Hindistan’dan Müzik Dramı: The Disciple
2014 yılında ilk uzun metraj filmi Court ile 71. Venedik Film Festivali’nde “Orizzonti” bölümünde büyük ödülü kazanan Hintli sinemacı Chaitanya Tamhane’nin yeni filmi The Disciple, prömiyerini gerçekleştirdiği 77. Venedik Film Festivali’nde, usta oyuncu Cate Blanchett’in başkanlığını yaptığı jüri tarafından verilen En İyi Senaryo Ödülü’nü ve Uluslararası Film Eleştirmenleri Federasyonu (FIPRESCI) tarafından verilen FIPRESCI En İyi Film Ödülü’nü kazandı. Meksikalı yönetmen Alfonso Cuarón’un yapımcıları arasında yer aldığı The Disciple filmi, küçüklüğünden beri Hint klasik müzik sanatçısı olmaya çalışan Sharad’ın müziğe olan tutkusunu ve başarılı olma çabasını mercek altına alıyor. Venedik’in ardından Toronto, New York ve Londra film festivallerinde de gösterilen The Disciple, eleştirmenlerin büyük beğenisini kazandı.
Spike Lee ve David Byrne Ortaklığında: American Utopia
Talking Heads grubunun kurucularından İskoç müzisyen David Byrne’nin Broadway müzikali David Byrne’s American Utopia, güz film festivallerinde en çok ilgi çeken yapımlar arasında yer aldı. Byrne’nin aynı isimli son albümünden uyarlanan American Utopia’nın yönetmenliğini ise son olarak Da 5 Bloods filmiyle karşımıza çıkan Spike Lee üstleniyor. Dağıtım hakları HBO’da bulunan American Utopia, 17 Ekim’de HBO Max’te yayınlanacak. American Utopia, prömiyerini gerçekleştirdiği 45. Toronto Film Festivali’nde festivalin açılışını yaptı ve sonrasında gösterildiği 58. New York Film Festivali’nde eleştirmenlerden büyük övgüler toplayarak şimdiden yılın en merak uyandıran yapımları arasına girdi.
İkinci Dünya Savaşının Gölgesinde: Wife of a Spy
Cure ve Pulse gibi başarılı korku filmlerine imza atan, Uzak Doğu korku sinemasının en önemli temsilcilerinden biri olan ve 68. Cannes Film Festivali’nde “Belir Bir Bakış” bölümünde Journey to the Shore filmiyle En İyi Yönetmen Ödülü’nü kazanan Japon sinemacı Kiyoshi Kurosawa, yeni filmi Wife of a Spy ile 77. Venedik Film Festivali’nde En İyi Yönetmen Ödülü’nü kazandı. Her ne kadar korku türünde yaptığı başarılı yapımlarla ön plana çıksa da filmografisinde Tokyo Sonata, Journey to the Shore, To the Ends of the Earth gibi başarılı dram filmleri bulunan Kurosawa’nın son filmi Wife of a Spy da bu dramaların yanında yer alacak gibi görünüyor. Kurosawa’ya senaryoda son yıllarda Happy Hour, Asako I & II gibi başarılı filmlere imza atan Japon sinemacı Ryûsuke Hamaguchi eşlik ediyor. Bir cinayete tanık olduktan sonra bu olayı aydınlatmak için peşinden giden bir tüccarın hikayesini konu alan Wife of a Spy filminin başrolünde Issey Takahashi yer alıyor.
