Hable con ella (2002): Aşk Her Şeyi Affeder mi?

Marco: Beyni ölmüş Benigno.

Benigno: Kadınların beyni bir gizemdir. Bu durumda (komada olma durumunu kastediyor) daha da gizemlidir. Kadınlarla ilgilenmek lazım. Konuş onunla, dikkat çekmek için, hatırasını yaşatmak için, hala yaşadığını ve birisinin Onunla ilgilendiğini hatırlatmak için…

Hable Con Ella (Konuş Onunla), İspanya’nın dünya sinemasına kazandırdığı, günümüz yönetmenlerinin en önemlilerinden biri olan Pedro Almodovar’ın hem senaryosunu yazdığı hem de yönetmenliğini üstlendiği, 2002 yapımı bir başyapıt. Film, başta en iyi özgün senaryo dalında Oscar Ödülü ve Yabancı Dilde En İyi Film Altın Küre Ödülü olmak üzere çok sayıda ödül aldı. Filmde üst düzey oyunculuk performansları var. Özellikle Benigno karakterini canlandıran Javier Camara ve Marco karakterini canlandıran Dario Grandinetti, oyunculukları ile büyülüyorlar. Filmin müzikleri Alberto İglesias tarafından yapılmıştır. Bu film dışında da Pedro Almodovar ile birlikte birçok projede çalışan Alberto İglesias belki de en iyi müziklerini bu film için bestelemiştir. Filmin özgün senaryosunu, muhteşem oyunculuklarını bir yana bırakın, sadece müzikleri için bile bu filmi izleseniz pişman olmazsınız.  Film Pina Baush’un Cafê Müller adlı sahne gösterisi ile başlayıp,  kapanışı da benzer güzellikte başka bir sahne gösterisi ile yapıyor.

Filmin konusu kısaca şöyledir; birbirini tanımayan iki adam olan Marco ve Benigno tiyatroda yan yana oturmuş, bir sahne gösterisi izlemektedirler.  Sahnede Pina Baush’un Cafê Müller adlı,  şahane gösterisi vardır. Marco izlediği gösteriden çok etkilenmiş ve ağlamaktadır. Benigno da gösteriden çok etkilenmiştir ama gösteri kadar Marco’nun ağlamasından da etkilenir.  Aylar sonra bu iki adam bir hastanede tekrar karşılaşırlar. Benigno bu hastanede, yoğun bakımdaki hastaların bakımından sorumlu bir hemşirdir. Marco’nun sevgilisi Lydia  matador olup bir boğa güreşi gösterisi sırasında ağır yaralanır ve komaya girer. Lydia’nın tedavi gördüğü hastane, Benigno’nun çalıştığı hastanedir. Marco ile Benigno’nun yolu bu sayede tekrar kesişir. Böylece bu iki adam arasında sağlam bir dostluk da başlamış olur. Benigno’nun bu hastanede çalışıyor olmasının en önemli nedeni, dört yıldır komadaki bir bale öğrencisi olan Alicia’dır. Benigno Alicia’ya karşı platonik bir aşk beslemektedir. Alicia geçirdiği bir trafik kazası sonucu komaya girmiştir. Alicia’nın komaya girdiğini öğrenen Benigno, aynı hastanenin yoğun bakım servisinde işe girer. Denebilir ki bu kadar da tesadüf olmaz, Benigno aynı hastanede hem de yoğun bakım servisinde nasıl işe girebildi? Hemen cevabını verelim; Benigno’nun annesi uzun yıllar ağır hasta ve yatalak olduğundan, bakımı ile Benigno ilgilenmiştir.  Yıllarca yatalak olan annesine bakmış, yatalak hastaların bakımı ile ilgili gerekli olan eğitim ve sertifikaları almış, ayrıca belli bir tecrübe de kazanmıştır.  Tüm bunlar Benigno’nun işe girmesini kolaylaştıran etmenler oluyor.  Film, bu iki adamın dostluğunu ve komadaki sevdiği kadınlarla olan ilişkilerini konu edinmiştir.

Hable Con Ella, başlarda düşük tempoda başlıyor. Kimileri için sıkıcı gelebilecek bu bölümlerde Almodovar, ustaca diyaloglarla akıcılığı sağlamış. Ayrıca başarılı kamera kullanımı ve çekim açıları ile de seyircinin ilgisi canlı tutuluyor. Sonrasında dakikalar ilerledikçe filmin temposu yükseliyor. Özellikle filmin son 30-40 dakikasını büyük bir ilgi ile izliyorsunuz. Ve çarpıcı bir final ile film bittikten sonra bile uzun süre etkisinden kurtulamıyorsunuz. Benigno bir âşık mı yoksa bir ruh hastası mı? Bunun muhakemesini uzun süre zihninizde yaparsınız. Bunun yanında Marco ve diğer karakterler hakkında da aklınızdaki birçok soruya cevap ararsınız.

Filmde iki karakter ön plana çıkıyor, Marco ve Benigno. Dergiler için gezi yazıları yazan bir yazar olan Marco, görüp görebileceğiniz en hassas, en duygusal ve en iyi niyetli insanlardan biri. Filmin bir yerinde Marco; ‘’güzel bir şey gördüğümde ağladım hep’’ diyor. Bu cümle tam da O’nu tarif ediyor.  Sevdiği kadınları tutku ile seven, dostu için ise her türlü fedakârlığı yapan naif bir insandır Marco. Benigno’ya geline, O’nun hayatını iki kısımda ele almak gerekir; Alicia’dan önce ve sonra diye. Alicia’dan önce, uzun yıllar yatalak annesine bakmış, annesi dışında hayatında kimsesi olmayan, çok yalnız, asosyal ve içe kapanık bir adamdır. Oturduğu evin karşısında bir bale okulu vardır ve Alicia’yı da bu okula girip çıkarken görüp âşık oluyor. Fakat O’na duygularını açacak cesareti bulamıyor. Alicia’nın kaza geçirip komaya girmesi, Benigno için bir fırsat doğuruyor. Alicia’nın tedavi gördüğü hastanede işe girmeyi başarıyor. Böylece her gün O’nu görebilecek, O’na dokunabilecek, O’nunla konuşabilecektir. Benigno, duygularından dahi haberi olmayan, komada olduğu için de Ona olumlu ya da olumsuz karşılık vermesi mümkün olmayan Alicia ile gerçeküstü bir ilişki yaşamaktadır. Alicia’nın bakımını yaparken bir yandan da Onunla konuşur; izlediği filmleri, gösterileri, günlük hayatı, her şeyi anlatır. Üstelik bunu sağlıklı birine anlatır gibi anlatır. Alicia’nın kendisini duyduğuna ve kendisini onayladığına inanır. Benigno’ya göre onlar da her çift gibi normal bir ilişki yaşıyorlar hatta çoğu çiftten daha iyi anlaştıklarına inanmaktadır. Onu hayata bağlayan en önemli ve belki de tek bağ Alicia’ya duyduğu aşktır. Benigno’nun tek taraflı (kendisine göre çift taraflı) bu ilişkisi Onun kişiliğinde de olumlu değişikliklere sebep olur;  Alicia ile karşılaşmadan önce içine kapanık, asosyal ve yalnız olan Benigno, artık insanlarla daha rahat iletişim kurabilen, hayata daha iyimser bakan biri olmuştur. Marco ile de bu sayede tanışıp arkadaş oluyor.  

Filmin içinde, yaklaşık yedi dakikalık, siyah beyaz, sessiz bir film vardır. Cinsel içerikli bu kısa filmin senaryosu da Pedro Almodovar’a aittir. Pedro Almodovar, sessiz bir film yapma düşüncesiyle bu senaryoyu yazmıştır fakat sonradan bu kısa filmi Hable Con Ella filminin içine yerleştirmeye karar verir. Bu kısa film, Benigno üzerinde derin bir etki bırakır. Filmin en tartışmalı kısmı olan tecavüz olayı, Benigno’nun bu kısa filmi izlemesi ve ondan etkilenmesi sonucu gerçekleşiyor. Dünyanın her tarafında, her inanışta tecavüze karşı ortak bir görüş vardır; tecavüz bir insanlık suçudur ve asla kabul edilemez. Ama Almodovar bu hassas konuyu o kadar ustalıkla işlemiş ki, üstelik de hiçbir şekilde kendini savunması mümkün olmayan, komadaki birine bu çirkin eylemi gerçekleştiren Benigno’ya karşı bir öfke ve kızgınlık duymuyorsunuz. Hatta O’na yer yer üzülüyorsunuz. Bu film, bize sinemanın ve dolayısıyla da sanatın gücünü göstermesi bakımından önemlidir. Asla onaylamam dediğiniz bir durumu, bir sanatçı çıkar ve öyle bir anlatır ki bir de bakarsınız ki ezberiniz bozulmuş ve daha önce durduğunuz yerin tam zıt kutbunda bulursunuz kendinizi.